Võ Nguyên Giáp quê ở Quảng Bình, xuất thân là nhà sử học. Từ nhỏ ông có hoàn cảnh khó khăn, phải phụ mẹ làm lụng kiếm tiền và nhờ những câu chuyện lịch sử của mẹ kể hàng đêm mà ông đã nuôi trong lòng một ý chí cách mạng rất lớn.

Đại Tướng Võ Nguyên Giáp

Võ Nguyên Giáp từ nhỏ đã học hành giỏi giang, luôn đứng đầu học tập trong trường Quốc học Huế. Sau khi cùng bạn bè tổ chức bãi khóa thì bị đuổi học. Thời gian sau ông tham gia viết báo cho tờ Tiếng dân. Năm 1928, Võ Nguyên Giáp chính thức tham gia hoạt động cách mạng. Năm 1940, ông tham gia Đảng cộng sản Đông Dương. Một năm sau, Võ Nguyên Giáp trở về Việt Nam cùng với Hồ Chí Minh. Năm 1944, ông nhận lệnh của Hồ Chí Minh thành lập đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân – tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam. Tên tuổi của ông gắn liền với chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.

Phan Châu Trinh được cha dạy đọc chữ từ nhỏ và nổi tiếng là thông minh. Ông thi đỗ phó bảng năm 1901 và làm quan đến năm 1905 thì vào Nam cùng hai người bạn là Huỳnh Thúc Kháng và Trần Qúy Cáp để tìm hiểu tình hình miền Nam. Trên đường đi, họ đã dùng tài năng văn thơ của mình để làm thức tỉnh thanh niên Việt Nam. Sau khi vào Nam, Phan Châu Trinh sang Nhật Bản để gặp Phan Bội Châu bàn về con đường cứu nước.

Phan Châu Trinh

Phan Châu Trinh đã nhìn ra được yếu điểm của Việt Nam và cho rằng chỉ có đầu tư cho giáo dục mới là con đường bền vững để giải phóng dân tộc Việt. Phan Châu Trinh cùng bạn bè của mình phát động phong trào “Khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh”, ủng hộ con đường bất bạo động, xóa bỏ các tập tục tiêu cực. Sau đó ông bị cầm tù tại Côn Đảo. Nhờ sự can thiệp của Hội nhân quyền, ông được ân xá nhưng bị quản thúc tại Mỹ Tho. Sau một thời gian dùng thơ văn để hoạt động cách mạng thì đến năm 1926 Phan Châu Trinh qua đời.

Phan Bội Châu

Mặc dù gia cảnh nghèo khó nhưng với sự thông minh và lòng yêu nước nồng nàn, Phan Bội Châu đã tự mình kiếm sống để có tiền học thi. Bất hạnh thay, vào khoa thi năm 1897, vì vô tình mà ông bị cấm mãi mãi không được dự thi. Mãi cho đến khi vào Huế dạy học, vua Thành Thái mới đồng ý xóa án cho ông. Năm 1900, Phan Bội Châu đỗ giải nguyên trường thi Nghệ An.

Năm 1904, Phan Bội Châu cùng với 20 đồng chí khác thành lập Duy tân Hội tại Quảng Nam. Ông cũng là người đã phát động phong trào Đông Du, đưa thanh niên Việt Nam sang Nhật học để về giải phóng dân tộc khỏi thực dân Pháp. Năm 1909, sau khi Nhật – Pháp bắt tay, phong trào này đi đến hồi kết.

Năm 1925, Phan Bội Châu bị Pháp bắt nhưng sau đó vấp phải sự chống đối của nhân dân nên đã thả ông ra. Sau đó ông đã an trí tại Bến Ngự (Huế) những năm cuối đời.

Nguyễn Đình Chiểu

Cuối năm 1848, mẹ của Nguyễn Đình Chiểu mất nên ông đã cùng em trai lặn lội trở về Gia Định từ Huế để chịu tang. Mới đến được Quảng Nam thì ông bị ốm, cộng với việc quá thương xót mẹ nên bị mù. Trong thời gian chữa bệnh, Nguyễn Đình Chiểu đã học thêm được nghề y. Năm 1851, Nguyễn Đình Chiểu mở lớp dạy học và hành nghề chữa bệnh tại Gia Định. Năm 1862, sau khi Pháp chiếm được 3 tỉnh miền Đông Nam Kỳ, Nguyễn Đình Chiểu cùng vợ con chuyển về Ba Tri để sống. Tại đây, ông đã dùng việc dạy học, làm văn thơ và bốc thuốc để phục vụ nhân dân trong cuộc kháng chiến.

Nguyễn Đình Chiểu là tác giả của những tác phẩm nổi tiếng như Lục Vân Tiên, Chạy giặc, Dương Từ – Hà Mậu, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Từ biệt cố nhân,…

Phó Đức Chính

Đầu năm 1929, sau khi Việt Nam Quốc dân Đảng ám sát Bazin – một tên chuyên dụ dỗ dân lành đi bán sức lao động cho các đồn điền cao su, Phó Đức Chính bị thực dân Pháp bắt tại Lào. Đến cuối năm 1929, Tổng bộ Việt Nam Quốc dân Đảng ra quyết định tổng khởi nghĩa. Nguyễn Thái Học đã có câu nói nổi tiếng “Không thành công cũng thành nhân”. Đầu năm 1930, khởi nghĩa Yên Bái nổ ra. Cuôc khởi nghĩa này sau đó thất bại do có người phản bội, nhiều người bị bắt và khởi nghĩa thất bại. Tháng 6 năm 1930, Phó Đức Chính cùng nhiều đảng viên khác bị xử chém. Ông đã yêu cầu nằm ngửa để xem lưỡi dao máy chém như thế nào.

Sau khi quân đội Việt Nam chiếm được Yên Bái đã cho trùng tu ngôi mộ của các anh hùng, nay nằm tại công viên An Hòa tỉnh Yên Bái và là một trong những di tích văn hóa.

Anh học cách chế tạo những quả bom từ khi còn nhỏ. Năm 1911, anh tình cờ quen với Nguyễn Hiệp và Nguyễn Hữu Trí sau đó họ cùng nhau tham gia chiến đấu chống thực dân Pháp. Phan Xích Long tự xưng là con vua Hàm Nghi và còn tự phong mình là Hoàng Đế nhằm tuyên truyền, vận động cho cuộc kháng chiến.

Phan Xích Long

Năm 1913, Phan Xích Long đặt bom hẹn giờ tại các căn cứ ở Sài Gòn, Chợ Lớn đồng thời cho rải truyền đơn. Tuy nhiên bị bọn thực dân Pháp phát hiện khi bom vẫn chưa nổ. Bọn chúng cho người đi truy lùng và bắt quân khởi nghĩa, Nguyễn Hữu Trí chạy thoát, Phan Xích Long thì bị bắt tại Phan Thiết và giam tại Khám Lớn. Khởi nghĩa không thành công nhưng đã có tác động mạnh đến nhiều người yêu nước khác.

Năm 1916, Phan Xích Long bị tử hình và chôn tại nghĩa địa Đất Thánh Chà. Tên của anh ngày nay được đặt cho một con đường tại Thành phố Hồ Chí Minh và những thành phố khác tại Việt Nam.

Anh tham gia hoạt động cách mạng vào năm 10 tuổi khi được cử sang học tập tại Trung Quốc để đến năm 1926 Lý Tự Trọng trở về nước thành lập Đoàn Thanh niên cộng sản Đông Dương. Năm 1931, anh bị bắt sau khi bắn chết viên mật thám Le Grand trong lễ kỷ niệm khởi nghĩa Yên Bái. Lý Tự Trọng nhận án tử hình khi mới 17 tuổi, điều này đã làm xuất hiện phong trào đấu tranh mạnh mẽ tại Khám Lớn – nơi anh bị bắt giam. Quan điểm của anh là con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường cách mạng.

Lý Tự Trọng

Nhà thờ Lý Tự Trọng được đặt tại Hà Tĩnh, tên của anh được đặt cho nhiều con đường và trường học tại Việt Nam và tên một giải thưởng của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.

Hiện mộ của anh hùng Lý Tự Trọng vẫn chưa được xác định là ở đâu, một số thông tin thì cho rằng nó đang ở tại Công viên Lê Thị Riêng, một số khác lại cho rằng gần mộ của cố Tổng bí thư Trần Phú.

Chủ tịch Hồ Chí Minh

Hồ Chí Minh có cha là nhà nho Nguyễn Sinh Sắc, ông từng học tại Quốc học Huế và đến năm 1910 thì vào Phan Thiết dạy chữ. Hồ Chí Minh rất tôn trọng các vị Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh nhưng không ủng hộ con đường cứu nước của những vị này. Cho nên vào năm 1911, Hồ Chí Minh lên đường sang nước ngoài để tìm cách giải phóng cho người dân Việt Nam.

Một mốc thời gian quan trọng trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Hồ Chí Minh lả khi ông tình cờ đọc được Luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa do Lenin soạn vào năm 1920. Hồ Chí Minh đã đi đến nhiều nước phương Tây, Trung Quốc, Thái Lan,…tại mỗi nơi ông đều dùng một tên khác nhau để hoạt động.

Hồ Chí Minh thành lập Đảng cộng sản Việt Nam vào ngày 3/2/1930 tại Hương Cảng, Trung Quốc. Đến ngày 28/1/1941, Hồ Chí Minh trở về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Ngày 2/9/1945, Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập Việt Nam, thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.

Hồ Chí Minh qua đời vào ngày 2/9/1969 tại Hà Nội.

Võ Thị Sáu tham gia hoạt động chống thực dân Pháp lúc 14 tuổi, sau đó chị bị bắt khi tham gia trận chiến Đất đỏ. Tuy bị tuyên án tử hình nhưng chị vẫn hô vang: “Đả đảo thực dân Pháp! Kháng chiến nhất định thắng lợi!”

Anh hùng Võ Thị Sáu

Vì chưa đủ tuổi để hành xử nên bọn Pháp đã lưu đày chị tới các nhà tù Chí Hòa, Côn Đảo và Bà Rịa. Vào ngày 23/1/1952, thực dân Pháp bí mật đem chị đi thủ tiêu. Lúc trước khi bị đem đi xử bắn, Võ Thị Sáu luôn miệng hát những bài hát cách mạng Việt Nam. Chị đã nói rằng không cần bịt mắt chị khi xử bắn để đôi mắt chị có thể nhìn thấy quê hương lần cuối cùng và vì chị không hề run sợ trước họng súng của kẻ thù.

Tượng đài của Võ Thị Sáu được đặt tại nhiều nơi như Bảo tàng phụ nữ Việt Nam, Đất đỏ và tên của chị cũng được dùng để đặt tên cho nhiều con đường lớn tại các thành phố của Việt Nam.