Nhân vật phụ là nhân vật giữ vị trí thứ yếu so với nhân vật chính trong diễn biến của cốt truyện, trong quá trình triển khai đề tài, thể hiện tư tưởng và chủ đề của tác phẩm.
Có nhiều loại nhân vật phụ. Có loại nhân vật phụ ở bình diện thứ hai, sau nhân vật chính, nhu Thúy Vân, Vương Quan trong Truyện Kiều. Những nhân vật này tuy không được khắc họa đầy đặn như nhân vật chính, nhưng vẫn được tác giả miêu tả đậm nét, có cuộc đời, tính cách riêng. Lại có nhân vật phụ ở hàng thứ ba, chỉ thấp thoáng trong các tình tiết của tác phẩm như “mụ quản gia” hay “thằng bán tơ” trong Truyện Kiều.
Nhìn chung, nhân vật phụ thường gắn liền với những tình tiết, sự kiện, tư tưởng có tính chất phụ trợ, bổ sung. Nhưng trong nhiều trường hợp, nhân vật phụ lại hàm chứa những tư tưởng quan trọng của tác phẩm. Chẳng hạn Đạm Tiên chỉ là cái bóng ma ẩn hiện trong Truyện Kiều nhưng được Nguyễn Du miêu tả như một biểu hiện nổi bật của con người tài hoa bạc mệnh, một tiền thân của Kiều. Đồng thời, nhân vật phụ còn là bộ phận không thể thiếu, được nhà văn miêu tả nhằm tạo nên một bức tranh đời sống hoàn chỉnh, độc đáo và sinh động cho tác phẩm.