Khai đoan (văn học)

Khai đoan (tiếng Nga : zaviazka) còn gọi là thắt nút là một trong những thành phần cơ bản của cốt truyện. Phần khai đoan đánh dấu sự kiện đầu mối mở ra xung đột. Đây là sự kiện đầu tiên của hệ thống sự kiện tạo thành cốt truyện của tác phẩm.

Qua khai đoan xung đột bắt đầu triển khai. Ví dụ : Chương IV là khai đoan của cốt truyện Tắt đèn, đó là chương miêu tả anh Dậu bị tên cai lệ và người nhà lí trưởng đánh đập, trói lại kéo ra đình làng.

Cũng có khi, phần khai đoan bao gồm vài ba sự kiện. Đó là trường hợp của Truyện Kiều: chị em Kiều đi chơi Thanh minh, Kiều xúc động trước mộ Đạm Tiên, Kiều gặp Kim Trọng rồi hai bên thề nguyền. Cái “nút” của cốt truyện đã được “ thắt” lại. Cái cảnh Êm đềm trướng rủ màn che bị xao đông, cuộc đời Kiều chuyển sang một bước ngoặt từ đây.

Khai đoan thường nằm sau hoặc trước phần trình bày. Từ khai đoan cốt truyện chuyển vào phần phát triển.

Chuyên mục: Văn hóaVăn học. Thẻ: Thuật ngữ văn học.
* Bài viết này được sửa đổi lần cuối vào lúc 1:58 Sáng ngày 16/04/2017