Lịch sử sáng tác tác phẩm văn học (tiếng Nga : istorya tvorchestva proizvedeniia) là một kiểu của nghiên cứu văn học mà nhiệm vụ là khôi phục quá trình xây dựng một tác phẩm văn học nhằm xác minh những tiền đề xã hội tâm lý, những hoàn cảnh có tính chất tiểu sử của việc sáng tác một tác phẩm, cũng nhằm hiểu biết đầy đủ hơn về những hàm nghĩa cụ thể lịch sử của tác phẩm ở dạng hoàn chỉnh. Cơ sở của lịch sử sáng tác tác phẩm văn học là khảo sát lịch sử văn bản tác phẩm, túc là khảo sát quá trình xây dựng và thay đổi văn bản này ; khảo sát những nhân tố đã ảnh hưởng đến quá trình viết tác phẩm, từ dự kiến ban đầu đến dạng hoàn chỉnh cuối cùng ; đôi khi khảo sát cả những thay đổi văn bản qua các lần tái bản tác phẩm khi tác giả còn sống.
Nguồn tài liệu cho các lịch sử sáng tác tác phẩm văn học là các tư liệu “bếp núc sáng tác” của nhà văn : các đề cương, phác thảo, các bản nháp và bản thảo hoàn chỉnh, các bản sửa in của tác giả, các bản in lúc sinh thời tác giả, các cuốn sổ tay, nhật ký, thư từ có liên quan, các hồi ký và hồi ức của tác giả và của những người khác,…