Lễ Vu lan – Lễ báo hiếu, là một trong các ngày lễ lớn của đạo Phật. Ý nghĩa của ngày lễ nhằm tưởng nhớ, báo ân, báo hiếu công ơn sinh thành, nuôi dưỡng của cha mẹ, tổ tiên. Cùng tìm hiểu những thông tin chi tiết xung quanh dịp lễ này qua bài viết dưới đây.
Những thông tin về Lễ Vu Lan
Lễ Vu Lan – Ngày rằm tháng 7 là một trong những ngày lễ chính của Phật và phong tục Trung Hoa. Ngày này trở thành một lễ hội văn hóa tinh thần chung của xã hội. Những người con sẽ dành cả lòng thành thể hiện lòng biết ơn để báo hiếu công ơn dưỡng dục của cha mẹ tổ tiên, một nét văn hóa đáng được con người thực hiện.
Vào ngày này, người con đốt những nén hương, dâng trái cây, và thực hiện các nghi lễ cầu siêu cho các linh hồn. Ngoài ra, ngày Lễ Vu Lan còn là dịp để những người con hiếu kính tặng quà, cúng dường cho cha mẹ tổ tiên của mình và sẽ phóng sinh, làm phước để cha mẹ được hưởng công đức.
Nguồn gốc
Ngày lễ Vu Lan ra đời theo sự tích về Đại Đức Mục Kiền Liên (đệ tử Phật Thích Ca) với lòng đại hiếu đã cứu mẹ của mình thoát kiếp ngạ quỷ.
Theo kinh Vu Lan chép Đại Đức Mục Kiền Liên sau khi tu luyện thành công đã dùng mắt phép tìm kiếm người mẹ đã mất ở cõi địa ngục. Ngài thấy mẹ mình bị đọa đày và đói khát khổ sở vì những tội ác mà bà đã gây ra.
Vơi lòng hiếu thảo và để trả ơn cho bà Mục Kiền Liên đã dùng phép thần thông để dâng cơm xuống địa ngục cho bà. Tiếc rằng, vì bị bỏ đói lâu ngày nên khi ăn bà dùng tay che miệng bát cơm lại để tránh bị các cô hồn khác tranh cướp, chính vì lý do này mà khi cơm đưa đến miệng đã hóa thành lửa.
Thấy vậy ngài đã quay về hỏi đức Phật để hỏi cách cứu mẹ. Phật dạy rằng: Dù ông thần thông quảng đại đến đâu cũng không đủ sức cứu được mẹ, chỉ có cách nhờ hợp lực của chư tăng khắp mười phương mới mong giải cứu được. Cách duy nhất là nhờ sức mạnh hợp lực của chư tăng khắp phường. Ngày Rằm tháng 7 là ngày thích hợp để cung thỉnh chư tăng, hãy sắm sửa lễ cúng vào ngày đó.
Theo lời Phật dạy, Mục Kiền Liên đã giải thoát cho mẹ. Phật cũng dạy là: Chúng sinh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ cũng nên làm theo cách này. Từ đó, ngày lễ Vu lan ra đời.
Ý nghĩa
Lễ Vu Lan là ngày lễ để con, cháu thể hiện lòng hiếu thảo và đền đáp công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ, ông bà trong gia đình, không chỉ là báo hiếu cho cha mẹ hiện tại mà còn cả cha mẹ trong quá khứ từ nhiều đời nhiều kiếp.
Bên cạnh đó cũng là lòng kính nhớ về tổ tiên. Cùng nhau phát huy truyền thống “uống nước nhớ nguồn” tốt đẹp của dân tộc ta. Theo quan niệm Phật giáo, những người Phật tử đều tin rằng “Muôn việc lành hiếu thuận đứng đầu” và tin vào sự tồn tại của luật nhân quả.
Một mùa lễ Vu Lan nữa sắp đến, đây là dịp để mọi người sống chậm lại và quan tâm nhiều hơn đến gia đình. Không chỉ hôm nay mà cả sau này, mỗi chúng ta hãy nhắc nhở bản thân rằng đừng sống cho riêng mình, hãy làm cho những người sinh ra mình cảm thấy tự hào.
Ý nghĩa của việc cài hoa hồng lên áo
Nghi lễ cài hoa hồng lên áo ngày Lễ Vu Lan được được du nhập vào nước ta năm 1960 do thiền sư Thích Nhất Hạnh. Dựa theo quan niệm của người Nhật, hoa hồng là biểu tượng may mắn.
Thiền sư kể rằng, trước 1962 trong một lần vào nhà sách ở Nhật Bản đúng ngày của mẹ đã được cài lên áo tràng một bông hoa trắng. Sau đó để rõ ý nghĩa thiền sư đã hỏi về ý nghĩa cài hoa hồng lên ngực áo. Bông hoa hồng trắng sẽ cài lên áo với những người mất mẹ, ai còn mẹ thì cài hoa hồng đỏ.
Hoa hồng cài lên ngực áo trong ngày Lễ Vu Lan thể hiện lòng hiếu thảo, sự tôn kính và lòng biết ơn đối với đấng sinh thành. Vì nghi thức mang nhiều ý nghĩa nên được người Việt Nam đón nhận một cách rất nhiệt tình.
Cách cúng lễ vu lan
Mâm cúng lễ không cần phải quá cầu kỳ hay những món quà đắt tiền nhưng phải thể hiện tấm lòng thành của con cháu và là điều không thể thiếu trong mùa Lễ Vu Lan. Mâm cúng lễ được chuẩn bị tùy vào điều kiện kinh của từng gia đình mà chuẩn bị mâm cúng phù hợp.
Một mâm cúng cơ bản gồm: cơm trắng, cháo loãng, muối, gạo, xôi, chè, bánh kẹo, hoa quả, trầu cau, đồ mã, mâm cúng sinh,…Mỗi người sẽ có cách chuẩn bị mâm cúng khác nhau nhưng đều xuất phát từ lòng thành và sự tôn trọng dành cho cha mẹ, tổ tiên.
Trình tự cúng Vu Lan
Trình tự cúng gồm:
- Cúng Phật: Cúng mâm cơm chay hoặc mâm ngũ quả để cúng Phật. Khi cúng, đọc một khóa Kinh Vu Lan (Vu Lan bồn kinh) để hiểu rõ về ngày này và cầu nguyện công đức cho những người thân trong quá khứ được sớm hồi sinh.
- Cúng thần linh: Thông thường sẽ gồm gà luộc nguyên con, xôi hoặc bánh chưng đã được lột lá, 1 bầu rượu, trái cây, hoa tươi và trà.
- Cúng gia tiên: Một mâm cơm mặn hoặc chay, tiền vàng và vật dụng cho người đã mất. Với mong muốn cõi âm cũng được cuộc sống đầy đủ như trên dương thế.
- Cúng chúng sinh: được cúng ở ngoài trời, khi cúng sẽ đốt tiền vàng, quần áo rồi rải gạo, muối ra 5 phương 4 hướng.
Văn khấn cúng Lễ Vu Lan
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con kính lạy Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.
Hôm nay là ngày Rằm tháng Bảy…….
Tín chủ chúng con là…..
Ngụ tại…….
Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.
Chúng con thành tâm kính mới ngài Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.
Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân và tất cả các vị thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các ngài giáng lâm án tọa, xét soi chứng giám.
Nay gặp tiết Vu Lan, ngày vong nhân được xá tội. Chúng con đội ơn Tam Bảo, Phật trời phù hộ, thần linh các đấng che chở, công đức lớn lao không biết lấy gì đền báo.
Do vậy kính dâng lễ bạc, giải tỏ lòng thành, nguyện mong nạt thụ. Phù hộ độ trì cho chúng con và cả gia đình luôn mạnh khỏe, già trẻ bình an, một lòng hướng về chính đạo, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám!
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Những việc nên làm vào Lễ Vu Lan
Sum họp gia đình
Lễ Vu Lan là dịp đoàn viên, sum họp các thành viên trong gia đình, cùng ăn com và hàn huyên trò truyện. Đây sẽ là món quà cực kỳ ý nghĩa đối với bậc sinh thành. Dù công việc có bận rộn tới đâu, hãy nhớ dành thời gian cho cha mẹ.
Quà tặng cha mẹ
Hành động thiết thực để bày tỏ lòng hiếu thảo của bạn đối với cha mẹ là tặng quà. Không cần những món quà đắt đỏ, xa xỉ quan trọng là tấm long của bạn đối với cha mẹ. Vì thế hãy chọn những món quà phù hợp cũng khiến cha mẹ của bạn thấy vui.
Nếu bạn chưa nghĩ được sẽ tặng quà gì thì có thể xem xét những gợi ý như: các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng, sản phẩm hỗ trợ sức khỏe, bộ quần áo mới, tự tay nấu một bữa cơm ngon cho cha mẹ, một bó hoa tươi, hoặc cùng cha mẹ làm những việc mà họ mong muốn…
Đi chùa cầu bình an cho cha mẹ
Đi chùa thắp hương cầu bình an cho cha mẹ, ông bà cũng là một điều nên làm. Đối với những người không may mắn khi cha mẹ, ông bà đã mất hãy cầu cho họ được an nghỉ.