Các phong cách Kiến trúc từ xưa đến nay | |
---|---|
Kiến trúc Gothic | |
Ra đời sau thời kỳ của Kiến trúc Romanesque. Kiến trúc Gothic xuất hiện từ thế kỷ XII, ở vùng IIe-de-France và Haute Picardie ở Pháp, hưng thịnh ở Anh từ giữa thế kỷ 18 và lan rộng ở thế kỷ 19 khắp Châu Âu. Người Châu Âu đã bắt đầu áp dụng kiến trúc Gothic vào việc xây nhà thờ, và cung điện. Và kiến trúc này có thể thấy rõ ràng nhất tại các thánh đường, các nhà thờ lớn.
Mục lục
[Ẩn]Đặc điểm kiến trúc Gothic
Kiến trúc Gothic nổi bật và đặc biệt với kiểu vòm nhọn, nhiều cửa sổ kích thước lớn.
Các công trình có vẻ đẹp khác nhau, dù là những công trình nhỏ nhất. Bởi không có công trình kiến trúc Gothic nào giống hệt nhau cả.
Những cột trụ lớn nhỏ được xen kẽ lẫn nhau, tạo nên bản giao hưởng về nhịp điệu ở chính đường, và thêm ấn tượng về thị giác ở chiều dài và chiều ngang.
Chiều cao và chiều rộng có sự tương ứng với nhau, khiến tăng hoặc giảm cảm giác chiều cao của đỉnh vòm.
Không gian lớn được nâng đỡ bằng khung chịu lực, tạo cho kiến trúc những không gian mênh mông bao trùm là khung cảnh nội thất tràn ngập ánh sáng và nhẹ nhàng.
Và các yếu tố như hình dạng cột, tỉ lệ giữa các tầng cách trang trí đỉnh cột, sắp đặt về ánh sáng và màu sắc, hay sự đồng bộ hợp nhất về không gian, … đều góp phần vào yếu tố thẩm mỹ của kiến trúc Gothic
Các thời kỳ của kiến trúc Gothic
- Gothic sơ kỳ hay Gothique primitif (thế kỷ XII)
- Gothic cổ điển hay Gothique classique (1190 – 1230). Ở giai đoạn này là giai đoạn phát triển và cân bằng về hình dạng. Lúc này, các nhà thờ được xây lớn hơn, đơn giản hóa cách trang trí. Kiến trúc được tương đồng hóa.
- Gothic ánh sáng hay Gothique rayonnant (1230 – 1350) với đặc trưng là các cửa sổ rất lớn, chiều cao nhà thờ ngày càng cao. Đá là nguyên liệu khi làm cột trong bộ xương cửa, còn lại là vật liệu thủy tinh. Các họa tiết trang trí cho cửa sổ là họa tiết viền mảnh hết sức tinh tế, như cửa sổ hoa hồng được sử dụng nhiều và là yếu tố trang trí không thể thiếu.
- Gothic rực cháy hay Gothique flamboyant (thế kỷ XV – XVI) với đặc trưng là những họa tiết trang trí mảnh, mềm mại như ngọn lửa
Đặc biệt, hiện nay có nhiều công trình lớn được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới.
Những công trình Kiến trúc Gothic đầu tiên
- Nhà thờ Saint- Étienne tại Sens (1135)
- Nhà thờ Notre-Dame tại Morienval với một vài nét kiến trúc Gothic
- Tu viện dòng thánh Benoit tại Saint Denis
Chịu ảnh hưởng của kiến trúc bản địa
Các công trình kiến trúc địa phương có ảnh hưởng lớn tới kiến trúc Gothic, như vật liệu xây dựng, hay các chi tiết trang trí.
Ví như vật liệu xây dựng chủ yếu bằng gạch tại phía Bắc nước Đức và vùng Baltic khiến cho công trình thêm nổi bật.
Hay nét đặc thù và truyền thống của địa phương được thể hiện rõ nét ở kiến trúc nhà thờ Ely tại Cambridesire hùng vĩ, được xây bằng vật liệu gỗ.
Hay tại Châu Âu, các họa tiết trang trí hình ngôi sao hay mạng lưới được dùng phổ biến để trang trí trên trần của các công trình.
Các công trình kiến trúc Gothic tiêu biểu
Nhà thờ Salisbury; Nhà thờ chính tòa Wells; Nhà thờ chính tòa Đức Bà Reims; Nhà thờ Saint – Pierre ở Beauvais; Nhà thờ Saint-Étienne ở Bourges; Thành đường Sainte-Chapelle, Paris, Pháp