Kiến trúc Hậu hiện đại

Trường phái kiến trúc Hậu hiện đại có những tiêu chuẩn, thiết kế, đặc điểm riêng biệt mà những kiểu kiến trúc khác không có được. Hiện nay, đây cũng là một xu hướng thiết kế được nhiều người yêu thích.

Định nghĩa

Kiến trúc Hậu hiện đại (Post – Modern Architecture) là lối kiến trúc kế tục của trường phái hiện đại. Ngoài những đường thẳng và đường cắt dứt khoát của lối hiện đại, thì hậu hiện đại đa dạng thêm bởi những đường cong parabol, đường tròn. Chúng ta có thể hiểu một cách đơn giản, kiến trúc Hậu hiện đại chính là sự kết hợp giữa hiện đại và cổ điển, trong đó đặc điểm hiện đại là yếu tố chủ yếu.

Nguyên lý của kiến trúc Hậu hiện đại

Lối kiến trúc này có ba nguyên lý chính.

Bối cảnh

Các công trình theo kiểu kiến trúc này phải gắn liền, không tách rời với yếu tố môi trường xung quanh. Công trình phải là một bộ phận của môi trường. Đây cũng chính là nguyên lý khác hẳn so với kiến trúc hiện đại. Kiến trúc hiện đại có thể đặt ở bất kỳ môi trường hay quốc gia nào, mà không cần phải xem xét đến yếu tố bối cảnh.

Ẩn dụ

Đối với những công trình theo lối kiến trúc Hậu hiện đại phải thể hiện được nhiều ý nghĩa. Hình thức công trình với nhiều chi tiết mang tính tượng trưng cao.

Trang trí

Trong kiến trúc Hậu hiện đại, các chi tiết sẽ mang tính chất trang trí cổ điển, cầu kỳ, phức tạp.

Xu hướng của kiến trúc Hậu hiện đại

Xu hướng lịch sử

Xu hướng “lịch sử” chính là hướng về với sự cổ điển. Những công trình kiến trúc này thường được thiết kế tạo cảm giác như là công trình cổ điển, có thiết kế dựa trên quan điểm thẩm mỹ theo phong cách quốc tế. Xu hướng này được thể hiện rõ qua hai khái niệm chủ đạo là tinh thần tưởng nhớ đến lịch sử và xác định hình ảnh của thành phố ngay lúc ấy.

Chiết trung triệt để

Đây là một xu hướng có ở thế kỷ thứ 19. Chiết trung ở giai đoạn này là ưu tiên việc đi tìm những thứ dễ dàng, tránh những cái khó khi có sự lựa chọn. Đó là còn được hiểu là tính cơ hội hay vị kỷ. Còn đối với kiến trúc Hậu hiện đại, chủ nghĩa “chiết trung triệt để” được thể hiện mạnh mẽ hơn và đa dạng một cách triệt để nhất có thể. 

Sự thích hợp

Nghe có vẻ như chuyện đùa nhưng sự thật là kiến trúc Hậu hiện đại có xu hướng “thích hợp”. Xu hướng này dựa trên sơ đồ nhị nguyên về sự dễ hiểu và dễ đọc của lối kiến trúc đô thị. Ví dụ điển hình: công trình nhà ở Byker Wall (được xây dựng năm 1974).

Không gian Hậu hiện đại

Xu hướng này hướng đến sự thiết kế ra không gian vô hạn, không có sự rõ ràng với nhau. Bạn có thể nhìn rõ hơn xu hướng này qua hình ảnh thực tế của cửa hiệu đồ trang sức Schullin (Áo).

Cổ điển

Có hai cách để thực hiện được xu hướng này, chính là:

• Sao chép 100% các chi tiết kiến trúc cổ.
• Lựa chọn và kết hợp lại một số chi tiết của các công trình kiến trúc cổ.

Ví dụ cho xu hướng này chính là ngôi nhà Okawa House do kiến trúc sư người Nhật Bản thiết kế.

Xu hướng “tân bản xứ”

Đây là kết quả của sự lai tạo giữa kiến trúc hiện đại và công trình bằng gạch (thế kỷ 19). Công trình này có những yếu tố như: mái dốc, chi tiết có dạng vuông vức, sự phân chia ngoạn mục các phân khối với nhau và bằng gạch. 

Xu hướng “tân bản xứ” có ví dụ thực tế điển hình là trung tâm Hillingdon Civic (xây dựng khoảng những năm 1974 – 1977).

Ẩn dụ và trừu tượng

Trong lối kiến trúc Hậu hiện đại, tính chất ẩn dụ xuất phát từ truyền thống hữu cơ liên quan đến con người, động – thực vật… Ngoài ra, xu hướng này sẽ thể hiện rõ lên sự đối xứng hình mặt người, tạo cảm giác vận động từ trên xuống dưới hay từ trong ra ngoài… Khác hẳn với kiến trúc La Mã là thể hiện xu hướng tin vào bộ máy Hoàng đế. Hay kiến trúc thời Phục Hưng sẽ thể hiện tính siêu hình rất nghiêm ngặt.

Thủ pháp

Áp dụng lối kiến trúc cổ điển của Hy Lạp – La Mã

Các công trình kiến trúc Hậu hiện đại thể hiện sự trung thành với tính truyền thống. Một số ví dụ điển hình:

• Ngôi nhà Electic House, bắt chước theo thức cột Lonic của Bảo tàng Nghệ thuật Pop Art.
• Lối vào của Quảng trường ở Italia, có sự giống với Khải hoàn môn của La Mã nhưng mang nét hiện đại hơn.

Bài trừ sự thiếu đồng nhất trong công trình

Ở lối kiến trúc Hậu hiện đại, chủ yếu khai thác tính đối xứng, cũng như “chính – phụ” và sự có “tâm” của mỗi công trình.

Tính vận dụng ngược đời chi tiết cổ

Hiểu đơn giản đây là thủ pháp lắp những chi tiết cổ không theo đúng vị trí thường thấy của chúng. Ví dụ như ngôi nhà Sun-Tumori, kiến trúc sư đã làm một mái nhà có sống mái dốc ngược lên, nó tạo ra một khung cảnh kỳ dị.

Đề cao tính trật tự của công trình kiến trúc

Đối với những thiết kế trong kiến trúc Hậu hiện đại sẽ không sử dụng trực tiếp các chi tiết kiến trúc cổ điển. Nó áp dụng tính trật tự của bố cục, trục chính – phụ. Những nhà kiến trúc thường sử dụng hình học sơ cấp, những hình đơn giản nhất cho công trình. 

Trên đây là một số thông tin về lối kiến trúc Hậu hiện đại. Hy vọng những thông tin này có thể giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về một trường pháp kiến trúc được ưa chuộng hiện nay.